خلاصه

هدف. هدف مطالعه حاضر تعیین تاثیر آموزش رفتارهای خودمراقبتی مبتنی بر فیلم بر مراقبت از خود بیماران با ضربان‌ساز دائمی بود.

 زمینه. یکی از شایع‌ترین علل مرگ و میر بعد از سکته قلبی، آریتمی می‌باشد و یکی از روش های کنترل آریتمی مقاوم به درمان، تعبیه ضربان ساز است. مطالعات انجام شده بر روی بیماران دارای وسایل الکتریکی نشان داده اند که اکثر بیماران اطلاعات کمی درباره نحوه مراقبت از دستگاه خود کسب کرده اند و نیاز به آموزش جهت مراقبت از خود دارند.

روش کار. در این کارآزمایی بالینی قبل و بعد، 80 بیمار نیازمند به تعبیه ضربان‌ساز دائمی که به بیمارستان قلب و عروق شهید رجائی تهران مراجعه کرده بودند مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه‌ها با روش بلوک‌های چهارتایی تصادفی به طور مساوی در دو گروه آزمون و کنترل (هر گروه، 40 نفر) قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده‌ها شامل فرم مشخصات دموگرافیک و پرسشنامه مراقبت از خود (تهیه شده توسط پژوهشگر) بودند. بیماران گروه آزمون با همراهی یکی از بستگان که بیشترین تماس را با ایشان داشت، روز قبل از تعبیه ضربان‌ساز، طی یک جلسه، تحت آموزش قرار گرفتند. جهت آموزش از فیلم آموزشی استفاده شد، طول مدت جلسه 30 دقیقه بود، و در نهایت بسته آموزشی در اختیار این بیماران قرار گرفت، و پس از آن، به مدت یک ماه هفته‌ای یک بار با بیمار تماس تلفنی گرفته می‌شد. داده ها با کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها. در حالی که بین میانگین نمره خودمراقبتی دو گروه، قبل از مداخله تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد (0/106=p)، این تفاوت، پس از مداخله،از نظر آماری معنی دار بود (0001/0>P).

نتیجه‌گیری. نتایج مطالعه نشان داد که آموزش رفتارهای خودمراقبتی مبتنی بر فیلم، بر مراقبت از خود بیماران دارای ضربان‌ساز دائمی قلب موثر می‌باشد و توصیه می‌شود برنامه های آموزشی برای بهبود آگاهی و عملکرد بیماران دارای ضربان‌ساز دائمی به کار گرفته شود.