خلاصه

هدف. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر روش آموزشی بیان داستانگونه تجربیات بالینی بر افزایش شایستگی بالینی پرستاران در زمینه مهارت های ارتباط موثر حرفه ای در پرستاران شاغل در بخش های ویژه مرکز قلب و عروق شهید رجایی انجام شد.

زمینه. ارتباط با بیمار از مهمترین جنبه های حرفه پرستاری است و به اشتراک گذاری دانش ضمنی در این زمینه می تواند موجب بهبود سایر توانایی های پرستار و تیم درمانی گردد. یکی از بهترین روش ها برای انتقال دانش ضمنی، استفاده از روش بیان داستانگونه تجربیات است.

روش کار. این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی مداخله ای با دو گروه مداخله و کنترل بود که به منظور تعیین تاثیر به کارگیری راهبرد انتقال دانش ضمنی  با روش بیان داستانگونه تجربیات کاری پرستاران بر شایستگی و صلاحیت بالینی آنها انجام شد. جامعه پژوهش، پرستاران کلیه بخش های ویژه این مرکز بود و 130 نفر از پرستاران به طور تصادفی در دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. آموزش (بیان تجربیات بالینی با بیانی داستانی) درگروه مداخله طی شش ساعت انجام شد. میزان تاثیر مداخله بر متغیر وابسته (مهارت های ارتباط حرفه ای) با پرسشنامه خودابرازی پژوهشگرساخته که قبل از مداخله و مجددا یک ماه بعد از آن توسط هر دو گروه تکمیل شد، بررسی گردید. داده ها با آزمون تی زوجی و مستقل، کای دو، آزمون دقیق فیشر، آزمون من ویتنی و تحلیل کوواریانس با نرم افزار SPSS نسخه 21 تحلیل شد.

یافته ها. میانگین نمرات کلی پیش آزمون در گروه آزمون، 104/60 با انحراف معیار 7/60 و در گروه کنترل، 102/13 با انحراف معیار 9/20 بود. میانگین نمرات پس آزمون در گروه آزمون، 117/92 با انحراف معیار 4/37و در گروه کنترل، 102/25 با انحراف معیار8/66 محاسبه شد. تفاوت آماری معناداری بین میانگین نمرات پس‌آزمون شایستگی بالینی در زمینه ارتباط حرفه‌ای گروه آزمون و کنترل مشاهده شد (0/001>P)، بدین ترتیب که میانگین نمرات پس‌آزمون شایستگی بالینی در زمینه ارتباط حرفه‌ای گروه آزمون بیش از گروه کنترل بود.

نتیجه گیری. یافته ها  نشان می دهند که مداخله (بیان داستان‌گونه تجربیات بالینی) بر شایستگی بالینی اثر گذاشته است. با توجه به اندازه اثر، می‌توان گفت که 71/4 درصد تغییرات متغیر وابسته در پس‌آزمون، ناشی از مداخله است. بر اساس یافته ها، بیان داستانگونه تجربیات فردی را به عنوان یک روش مؤثر در ارتقاء ارتباط حرفه ای مورد توجه قرار داد.

خلاصه

هدف. هدف این مطالعه، تعیین تأثیر حضور همراه بر بالین بر شاخص های فیزیولوژیک و میزان کورتیزول سرم بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه بود.

زمینه. اعضای خانواده در فرایند بهبود بیماری بسیار مهم هستند. بیماران در بخش های مراقبت ویژه به تنهایی بستری می شوند و از حضور افراد خانواده جلوگیری می شود. یکی از علل ممنوع بودن ملاقات در بخش های ویژه، این باور است که اعضای خانواده باعث ایجاد استرس و اضطراب در بیمار می شوند.

روش کار. این پژوهش، یک مطالعه مداخله ای از نوع قبل و بعد می باشد که در سه بیمارستان دانشگاهی شهر تهران انجام شد. تعداد 36 نمونه خون از 18 بیمار بستری در بخش های مراقبت ویژه که ممنوعیت ملاقات داشتند مورد بررسی قرار گرفت. قبل از حضور خانواده، نمونه خون جهت اندازه گیری میزان کورتیزول تهیه شد. فشار خون و ضربان قلب توسط مانیتور و یک بار نیز جهت حصول اطمینان از صحت آن به روش دستی اندازه گیری و ثبت گردید. سپس، یکی از افراد نزدیک خانواده به مدت یک ساعت بر بالین بیمار حضور یافت. در پایان ملاقات دوباره نمونه خون گرفته شد و فشار خون و ضربان قلبی اندازه گیری و ثبت شد. میزان کورتیزول پلاسما در آزمایشگاه و با استفاده از روش آزمایشگاهی الکتروکمی لومینسنس اندازه گیری شد. نتایج حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته ها. قبل و بعد از ملاقات برنامه ریزی شده، ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﻓـﺸﺎرﺧﻮن ﺳﻴـﺴﺘﻮﻟﻴﻚ (0/93=p)، فشار خون دﻳﺎﺳـﺘﻮﻟﻴﻚ (0/98=p)، ﺗﻌـﺪاد ﺿـﺮﺑﺎن ﻗﻠـﺐ (0/60=p) و کورتیزول سرم (0/70=p)  از ﻟﺤﺎظ آﻣﺎری ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲ داری نداشت.

نتیجه گیری. دیدار بیمار با افراد خانواده تغییری در میزان کورتیزول سرم و شاخص های فیزیولوژیکی بیماران بستری در بخش مراقبت های ویژه ایجاد نمی کند و بر خلاف بعضی باورهای معمول که حضور افراد خانواده منجر به تغیییرات همودینامیکی در بیمار و تداخل در روند درمان می شود، می توان در صورت درخواست بیمار به همراهان اجازه حضور بر بالین بیمار را داد.