---

خلاصه

هدف. هدف مطالعه حاضر تعیین تاثیر اجرای برنامه مراقبت جامع بر رضایتمندی بیماران دچار تروما بود.

زمینه. بررسی رضایتمندی بیماران یکی از مهمترین شاخص های اندازه گیری کیفیت مراقبت می باشد. سطح رضایتمندی بیمار از خدمات پرستاری رو به کاهش است که می تواند به علت افزایش آگاهی بیماران نسبت به حقوق و مراقبت های سلامت باشد که منجر به افزایش انتظارات بیماران از سرویس های فراهم کننده مراقبت می شود. یکی از روش های افزایش رضایتمندی بیماران، اجرای برنامه مراقبت جامع است.

روش کار. این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی غیر تصادفی می باشد که در اورژانس بیمارستان شهید محمد منتظری نجف آباد  شهر اصفهان بر روی 104 بیمار دچار تروما مراجعه کننده به اورژانس انجام شده است. گروه آزمون از لحظه ورود به بخش اورژانس تا ترخیص، برنامه مراقبت جامع را دریافت کرد و گروه کنترل مراقبت های معمول پرستاری را دریافت کرد. بعد از اجرای برنامه مراقبت جامع و در پایان اقامت بیماران، رضایتمندی بیماران دو گروه کنترل و آزمون با نسخه تعدیل شده پرسشنامه رضایتمندی اندازه گیری شد. تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 22 با آزمون های آماری توصیفی و آزمون استنباطی (تی مستقل، تی زوجی و کای دو) انجام شد.

یافته ها. میانگین نمره رضایتمندی کلی بیماران بعد از مداخله، در گروه کنترل، 32/01 (نسبتا مطلوب) و در گروه آزمون، 45/6 (مطلوب) بود. بین میانگین نمره رضایتمندی در دو گروه بعد از مداخله اختلاف آماری معنا داری وجود داشت (0/001p<).

نتیجه گیری. اجرای برنامه مراقبت جامع باعث بهبود میزان رضایتمندی بیماران شده است. بنابراین به مدیران و پرسنل بیمارستان و مراکز آموزشی مراقبت سلامت پیشنهاد می شود برنامه مراقبت جامع را در بیمارستان یا مراکز آموزشی خود به کار ببرند.

---

خلاصه

هدف.این پژوهش با هدف بررسی تاثیر برنامه حمایتی پرستاری بر افسردگی، اضطراب و استرس خانواده بیماران در طول عمل جراحی بای پس عروق کرونر انجام شد.

زمینه.خانواده بیماران در طول عمل جراحی بای پس عروق کرونر سطح بالایی از اضطراب و استرس را تجربه می کنند. حمایت اطلاعاتی و عاطفی از خانواده بیماران در طول عمل جراحی ممکن است به آنها در کاهش استرس و در نتیجه، فراهم آوردن حمایت بیشتر از فرد بیمار کمک کند.

روش کار. این پژوهش، یک مطالعه نیمه تجربی دو گروهی بود که در آن، 104 نفر از اعضاء خانواده بیماران تحت عمل جراحی بای پس عروق کرونر که شرایط لازم برای ورود به مطالعه را داشتند انتخاب شدند و به طور مساوی (هر گروه، 52 نفر) در یکی از گروه های آزمون یا کنترل قرار گرفتند. گروه آزمون در طول عمل، برنامه حمایت پرستاری شامل حمایت اطلاعاتی و عاطفی را دریافت کرد و برای گروه کنترل، تنها اقدامات معمول انجام شد. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و مقیاستعدیل شده افسردگی، اضطراب و استرس DASSاستفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های کای دو و تی و با استفاده از نرم افزار SPSSنسخه 21 تحلیل شد.

یافته ها.بر اساس یافته های پژوهش، بین دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیک و نمره حاصل از تکمیل پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس DASS،قبل از مداخله، اختلاف آماری معناداری وجود نداشت، اما پس از اجرای مداخله و در پایان عمل، میانگین نمره افسردگی، اضطراب و استرس گروه آزمون در مقایسه با گروه کنترل به شکل معناداری کاهش یافت (0001/0>P).

نتیجه گیری. بر اساس یافته ها، برنامه حمایت پرستاری سبب کاهش افسردگی، اضطراب و استرس خانواده بیماران در طول عمل جراحی قلب شده است، لذا می توان از این برنامه به عنوان روشی موثر جهت حمایت از خانواده بیماران در طول جراحی استفاده نمود. 

---

هدف. تحقیق حاضر با هدف تعیین تاثیر موسیقی ترجیحی بر کیفیت خواب بیماران تحت جراحی بای پس عروق کرونر انجام شد. زمینه. اختلال خواب یکی از موارد شایع در بیماران تحت جراحی بای پس عروق کرونر می باشد که به تناسب می تواند سایر پیامدهای بعد از جراحی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. روش کار. این مطالعه نیمه تجربی از نوع کارآزمایی بالینی با گروه کنترل می باشد. بر این اساس، 70 بیمار که تحت جراحی بای پس عروق کرونر قرار گرفته بودند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در یکی از دو گروه آزمون یا کنترل قرار گرفتند. گروه آزمون، به مدت 20 دقیقه برای 4 روز متوالی موسیقی ترجیحی از طریق دستگاه پخش موسیقی دریافت کردند و گروه کنترل در این مدت تنها مراقبت های روتین بخش را دریافت نمودند. جهت جمع آورری دادها از پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبرگ، قبل و بعد از مداخله استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار SPSS نسخه 16 استفاده شد. یافته ها. توزیع ویژگی های جمعیت شناختی دو گروه آزمون و کنترل همگن بود. بین سطح کیفیت خواب گروه آزمون، قبل و بعد از مداخله تفاوت معنادار آماری مشاهده نشد. این تفاوت در گروه کنترل نیز از نظر آماری معنا دار نبود. نتیجه گیری. اگرچه با توجه به نتایج پژوهش حاضر موسیقی درمانی تاثیری بر کیفیت خواب بیماران تحت جراحی بای پس عروق کرونر نداشت، اما این موضوع می تواند با تغییر در روش و مدت زمان مداخله و انتخاب هدفمند بیماران در مطالعات آتی مورد ارزیابی دوباره قرار گیرد.

---

هدف. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر طب فشاری بر اضطراب بیماران تحت تهویه مکانیکی انجام شد. زمینه. تهویه مکانیکی متداول ترین مداخله تکنولوژیک برای بیماران بستری در بخش مراقبت های ویژه است و درمان با آن، مجموعه ای از تنش های ناخوشایند روانی و جسمی را برای بیماران به همراه دارد. اضطراب یکی از رایج ترین واکنش های روانی در بیماران تحت تهویه مکانیکی است. طب فشاری، به عنوان یک رویکرد غیردارویی بدون عارضه ممکن است اضطراب این بیماران را کاهش دهد. روش کار. پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی با بلوک های تصادفی بود که در آن، 164 بیمار تحت تهویه مکانیکی دارای ثبات همودینامیک، با سطح هوشیاری 9 و بالاتر در مقیاس گلاسگو و واجد شرایط ورود، بطور تصادفی در یکی از گروه های آزمون یا کنترل قرار گرفتند. گروه آزمون، طب فشاری را روزانه دو بار در دو روز متوالی به همراه مراقبت روتین بخش دریافت کرد، اما گروه کنترل، تنها دریافت کننده مراقبت روتین بخش بود. در هر جلسه، اضطراب بیماران، در سه مقطع زمانی قبل، بلافاصله و یک ساعت بعد از مداخله، با استفاده از ابزار سنجش اضطراب بر اساس چهره (FAS) اندازه گیری شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های آماری تحلیل شدند. یافته ها. میزان اضطراب پایه در بیماران تحت تهویه مکانیکی بالا بود. در طول مطالعه، اضطراب گروه آزمون در مقایسه با گروه کنترل، از نظر آماری کاهش معنی داری داشت (0/032p=). در هر 4 جلسه، اضطراب آزمون و کنترل، بلافاصله بعد از مداخله در گروه آزمون، اختلاف آماری معنی دار داشت (0/0001p<). در گروه آزمون، تغییرات وابسته به زمان برای اضطراب، از لحاظ آماری، معنی دار بود (0/0001p<). و در مقایسه داخل گروهی، در هر 4 جلسه، اضطراب قبل و بلافاصله بعد از مداخله، اختلاف آماری معنی دار داشت (0/0001p<). تغییرات اضطراب، بین جلسات مختلف، اختلاف آماری معنی داری نداشت. نتیجه گیری. طب فشاری می تواند اضطراب بیماران تحت تهویه مکانیکی را به طور قابل توجهی کاهش دهد. بنابراین، پرستاران بخش مراقبت های ویژه می توانند با استفاده از این رویکرد غیر دارویی، اضطراب بیماران تحت تهویه مکانیکی را کاهش دهند.

---

هدف. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر درک از بیماری‏ بر رفتارهای خودمراقبتی بیماران با نارسایی قلبی انجام شد.

زمینه. نارسایی قلبی به عنوان پیامد نهایی بیشتر اختلالات قلبی محسوب می شود که به عنوان یک وضعیت مزمن کیفیت زندگی بیماران را کاهش می دهد و با مشکلاتی در رفتار خودمراقبتی همراه است. یکی از روش‌های افزایش رفتارهای خودمراقبتی این بیماران اصلاح درک از بیماری است.

روش کار. این پژوهش یک مطالعه تجربی بود که در بیماران با نارسایی قلبی در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ١٣٩٣ انجام شد. در این مطالعه، ٧٦ نمونه ‌واجد شرایط به طور تصادفی در یکی از دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. گروه مداخله، آموزش مبتنی بر درک از بیماری را در سه جلسه حضوری و به مدت ٨ هفته به صورت تلفنی دریافت کردند. مراقبت در گروه کنترل مطابق با روتین بخش انجام شد. رفتارهای خودمراقبتی دو گروه، قبل و هشت هفته بعد از شروع مداخله مقایسه شدند. تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و ‌آزمونهای تی مستقل و کای دو در نرم افزار SPSS نسخه 16 انجام شد.

یافته‌ها. اختلاف معنی‌داری بین متغیر‌های دموگرافیک دو گروه مشاهده نشد. پس از مداخله، رفتارهای خودمراقبتی گروه مداخله نسبت به  گروه کنترل به طور معنی داری افزایش یافت (0/0001p<). در گروه آزمون، میانگین نمره رفتارهای خودمراقبتی قبل از مداخله (35/17 با انحراف معیار 13/94) با پس از مداخله (18/51 با انحراف معیار 7/15) دارای اختلاف معنی‌دار آماری بود (0/0001p<).   

نتیجهگیری. نتایج مطالعه نشان داد که آموزش مبتنی بر اصلاح درک از بیماری بر رفتارهای خودمراقبتی بیماران با نارسایی قلبی تاثیر دارد.  توصیه می‌شود آموزش مبتنی بر اصلاح درک از بیماری، به عنوان روشی موثر جهت ارتقاء رفتارهای خودمراقبتی این بیماران به کار برده شود.

---

هدف. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر بادرنجبویه بر افسردگی بیماران بعد از جراحی بای پاس شریان کرونر انجام شد.

زمینه. با توجه به میزان بالای اختلالات عاطفی بعد از جراحی قلب  ضروری است تا از مداخلات مختلف دارویی یا غیردارویی استفاده شود. با توجه به بروز عوارض جانبی بر اثر مصرف داروهای شیمیایی و تمایل روزافزون بیماران به طب سنتی ایرانی، می توان از  گیاهان دارویی مانند بادرنجبویه که سابقه مصرف طولانی آن در متون کهن ایران وجود دارد استفاده کرد.

روش کار. در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده، 80  بیمار تحت جراحی بای پاس شریان کرونر  به طور تصادفی به دو گروه دارو و دارونما تخصیص یافتند. ابزار گردآوری داده ها شامل برگه ثبت مشخصات دموگرافیک و بالینی و مقیاس HADS بود. انجام مداخله از روز اول بعد از عمل جراحی انجام گرفت، به این صورت که به هر بیمار به طور تصادفی کپسول حاوی 500 میلی گرم بادرنجبویه یا دارونما، 3 بار در روز داده شد. بعد از 7 روز،  افسردگی بیماران در دو گروه اندازه‌گیری شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری و توسط نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تحلیل قرار گرفت.

یافته ها. نتایج این مطالعه نشان داد بعد از انجام مداخله، داروی گیاهی بادرنجبویه موجب کاهش میزان افسردگی  بیماران گروه دارو در مقایسه با گروه دارونما گردید (0/008=p).  

نتیجه گیری. بر اساس یافته های مطالعه، بادرنجبویه می‌تواند افسردگی بیماران بعد از جراحی بای پاس شریان کرونر را کاهش دهد.

---

خلاصه

هدف. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر مداخله حمایتی بر کیفیت خواب در شب قبل از عمل جراحی بای پس عروق کرونر انجام شد.

زمینه.  بیماران در انتظار عمل جراحی با توجه به ماهیت تهاجمی پروسیجر جراحی، استرس و اضطراب زیادی را تجربه می کنند. این مسئله خود می تواند موجب اختلال در خواب این بیماران گردد. خواب مختل به نوبه خود می تواند موجب وخیم تر شدن بیماری شود و روند بهبودی را کندتر کند. استفاده از روش های غیردارویی مانند آرام سازی عضلانی بنسون، تنفس عمیق و تصویرسازی هدایت شده برای درمان مشکلات خواب پیش از عمل بیماران می تواند رویکردی مفید و کم عارضه باشد.

روش کار. مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی نیمه تجربی بود که در آن، 160  بیمار در انتظار عمل جراحی بای پس عروق کرونر بستری در بخش های جراحی قلب و مراقبت های ویژه قلبی بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران انتخاب و در دو گروه 80 نفری آزمون و کنترل تقسیم شدند. اطلاعات دموگرافیک بیماران هر دو گروه در روز اول بستری ثبت شد. مداخله به صورت برقراری ارتباط با بیمار، دادن اطلاعات در مورد بیماری و جراحی به گونه ای که موجب اضطراب وی نگردد، معرفی و آموزش یکی از روش های مدیریت استرس که توسط بیمار انتخاب شده است و انجام آن در مدت زمان بستری در بیمارستان به ویژه شب، قبل از خوابیدن بود. گروه کنترل مراقبت های معمول پزشکی و پرستاری شامل دارودرمانی، کنترل علایم حیاتی، انجام آزمایشات کلینیکی و پاراکلینیکی را دریافت نمود. صبح روز عمل جراحی، کیفیت خواب شب قبل به وسیله ابزار کیفیت خواب گرونینجن در هر دو گروه سنجیده شد. مدت زمان اجرای مداخله حداقل به مدت دو روز و بین ساعات 16 الی 18 هر روز بود. سازماندهی وتحلیل داده ها در نرم افزار SPSSنسخه 16 با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون های آماری کای دو و من ویتنی) انجام گرفت.

یافته ها. میانگین نمره کیفیت خواب شب قبل از عمل در گروه آزمون و کنترل، به ترتیب، 4/6 با انحراف معیار 5/50، و 10/76 با انحراف معیار 1/27 بود. بین دو گروه آزمون و کنترل از نظر نمرات کیفیت خواب شب قبل از عمل جراحی بای پس عروق کرونر اختلاف معنادار آماری وجود داشت (0/0001≥p). 

نتیجه گیری. روش های مکمل حمایتی (روش های غیردارویی) از جمله تن آرامی، تنفس عمیق، تصویرسازی هدایت شده و غیره می تواند جایگزینی مناسب برای داروهای آرام بخش و خواب آور جهت مشکلات خواب قبل از عمل عمل جراحی بای پس عروق کرونر باشد و به عنوان روشی مقرون به صرفه، کم عارضه، آسان و در دسترس، به عنوان جزئی از مداخلات پرستاری پیش از عمل جراحی بای پس عروق کرونر مورد استفاده قرار گیرد.

---

خلاصه

هدف. این مطالعه با هدف بررسی زمان شروع تزریق ترومبولیتیک در بیماران با انفارکتوس حاد میوکارد و عوامل مرتبط با آن انجام شد.

زمینه. انفارکتوس حاد میوکارد یکی از شایع ترین علل مرگ و ناتوانی افراد در دنیای امروز و در ایران می باشد. علت عمده سکته قلبی، تشکیل لخته خون روی پلاک آترواسکلروز در عروق کرونر است. تجویز سریع داروهای ترومبولیتیک در این بیماران می تواند نجات بخش باشد، زیرا عامل زمانی در اثربخشی این درمان بسیار مهم است.

روش کار. این مطالعه یک پژوهش مقطعی از نوع توصیفی تحلیلی است که در آن، 98 بیمار با انفارکتوس حاد میوکارد بستری در مراکز درمانی منتخب شهر رشت از طریق نمونه گیری در دسترس در سال 1393 انتخاب شدند. ابزار بررسی شامل فرم ثبت اطلاعات دموگرافیک جهت دستیابی به اطلاعات فردی اجتماعی بیماران و پرسشنامه پژوهشگرساخته جهت بررسی عوامل بالینی، موقعیتی و شناختی بود. جمع آوری داده ها از طریق پرونده و مصاحبه با بیماران صورت گرفت. تحلیل داده ها در نرم افزار SPSSنسخه 21 با استفاده از آزمون های آماری غیرپارامتری من ویتنی و کروس کالوالیس انجام شد و سطح معنی داری، 0/05 در نظر گرفته شد.

یافته ها.میانگین فاصله زمانی شروع علائم بالینی تا تزریق ترومبولیتیک 247/2 دقیقه با انحراف معیار 182/4 بود. بیشترین تاخیر، مربوط به تصمیم گیری بیمار برای اقدام به درمان و کمترین تاخیر، مربوط به زمان داخل بیمارستانی بود. عوامل اصلی مرتبط با تاخیر مراجعه بیماران شامل نداشتن سابقه ناراحتی قلبی (0/001p=)، نداشتن آگاهی درباره علائم و نشانه های بیماری (0/0001≥p)، جنسیتزن (0/026p=)، داشتن بیماری دیابت (0/001p=)، سطح سواد پایین (0/003p=)، سطح درآمد پایین (0/044p=)، درد خفیف (0/001p=) و مصرف خودسرانه دارو توسط بیمار (0/003p=) بود. علت اصلی تأخیر، عدم آگاهی از علائم و نادیده گرفتن اهمیت آن ها بود.

نتیجه گیری. با توجه به مناسب نبودن فاصله زمانی بین شروع علایم بیماری تا تزریق ترومبولیتیک در بیماران نیاز است برنامه های آموزشی برای افزایش آگاهی درباره علایم بیماری و اهمیت درمان سریع با داروهای ترومبولیتیک مورد توجه قرار گیرد تا بتوان فاصله زمانی شروع علائم بالینی تا تزریق ترومبولیتیک را کاهش و اثربخشی این داروها را افزایش داد و به این ترتیب، مرگ و ناتوانی ناشی از این بیماری کاهش یابد.